in , , ,

Μια εκπαιδευτική πρόταση πριν τις τελικές εξετάσεις

Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις για την εισαγωγή των νέων σε κάποιο Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. αποτελεί τη σταθερά του εκπαιδευτικού μας συστήματος  εδώ και πολλά χρόνια….γραφει η Κετρίνα Χουλιάρα, φιλόλογος.


Αυτό μάλλον δύσκολα μπορεί να αλλάξει, και ως σύστημα και ως γενικότερη νοοτροπία και φιλοσοφία προσέγγισης της γνώσης σε ανώτερο και ανώτατο επίπεδο. Αυτό που μπορεί να αλλάξει ,όμως ,είναι ο τρόπος προσέγγισης μιας τόσο ψυχοφθόρας διαδικασίας, ώστε να γίνει λιγότερο ανώδυνη και περισσότερο αποτελεσματική.
Ας προτείνω, λοιπόν, κι εγώ με τη σειρά μου κάποιες συμβουλές , βάζοντας κι εγώ ένα λιθαράκι στα όσα και άλλοι συνάδελφοι έχουν ήδη αναφέρει και σχολιάσει.
Θα πρότεινα:
α) Οργάνωση της ύλης  κατά τη διάρκεια της επανάληψης σε σχέση με το διαθέσιμο χρόνο μας. Πόσο χρόνο διαθέτουμε; Δύο εβδομάδες! Ποια είναι η ύλη στην οποία εξεταζόμαστε; Τόση! Επομένως, μπορούμε να διαθέσουμε τέσσερις μέρες  για τα Αρχαία Ελληνικά, δύο για τη Λογοτεχνία, δύο για τα Λατινικά , δύο μέρες για την Ιστορία και δυο για την  Έκθεση. 
Γενικά, καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας πως ο χρόνος είναι ένας : το παρόν. Τώρα διαβάζω, τώρα γράφω, τώρα συγκεντρώνομαι απόλυτα σε αυτό που κάνω! Δεν σκέφτομαι ούτε το πριν, τα λάθη και τις παραλείψεις ή μια χαμηλή επίδοση σε κάποιο διαγώνισμα , αλλά ούτε και το μέλλον , την ώρα δηλαδή της εξέτασης , που θα έχει ως αποτέλεσμα να αγχωθώ υπερβολικά και να μην μπορώ να συγκεντρωθώ στο διάβασμά μου και στο στόχο μου.
 Όπως πολύ σωστά επεσήμανε και κάποια συνάδελφος, η φράση “δεν θα τα καταφέρω” απαγορεύεται! Οι Μελλοντικοί χρόνοι απαγορεύονται! Τώρα διαβάζω!
β) Διαχείριση της δυσκολίας  1
Καταρχάς, όσον αφορά στο διάβασμα. Θα πρέπει να επιμείνουμε όσο μπορούμε στα σημεία που μας δυσκολεύουν : η γνώση είναι και κατανόηση, και αλυσίδα, κλίμακα, οικοδόμημα. Θα πρέπει πρώτα να βάλουμε τη βάση, και στη συνέχεια πάνω σ’ αυτή να χτίσουμε. Αν δεν κατανοήσουμε και δεν γνωρίζουμε τα βασικά σε κάποιο μάθημα, δύσκολα θα καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε με επιτυχία την ύλη μας . 
 Στα μαθηματικά ,για παράδειγμα, δεν υπάρχει περίπτωση να προχωρήσουμε στην επίλυση μιας δύσκολης εξίσωσης, αν δεν ξέρουμε τις τέσσερις πράξεις αρίθμησης! Προσωπική εμπειρία ως μαθήτρια κλασικού λυκείου: με ανοιχτό το βιβλίο την ώρα του διαγωνίσματος στα μαθηματικά, και πάλι έγραψα κάτω από τη βάση και λογικό, αφού είχα βασικές ελλείψεις! Άλλο παράδειγμα: αν δεν γνωρίζουμε σε βάθος βασικούς λογοτεχνικούς όρους και αφηγηματικές τεχνικές, η απλή αποστήθιση από κάποιο βοήθημα δεν θα μας βοηθήσει ιδιαίτερα στην προσέγγιση ενός λογοτεχνικού κειμένου. 
Επιμέ
νουμε ,λοιπόν, στα σημεία που δυσκολευόμαστε , μέχρι να τα κατανοήσουμε, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε παρακάτω.Αν δεν καταφέρουμε να διαχειριστούμε μόνοι μας τη δυσκολία, ζητάμε οπωσδήποτε βοήθεια,  για να μην χάνουμε και πολύτιμο χρόνο,αλλά και φαιά ουσία. 
2. Κατά την διάρκεια  της γραπτής εξέτασης , όμως, αν δεν γνωρίζουμε ή δεν μπορούμε να θυμηθούμε την απάντηση σε κάποια ερώτηση ή άσκηση, την προσπερνάμε και προχωρούμε αμέσως στην επόμενη, πάλι για να μην χάνουμε χρόνο. Επανερχόμαστε ,αφού έχουμε απαντήσει στα υπόλοιπα ερωτήματα και μας έμεινε χρόνος για όσα δεν απαντήθηκαν.
γ) Τελικός έλεγχοςπροτού παραδώσουμε το γραπτό μας. 
Δεν ξεχνάμε να αφήσουμε λίγο χρόνο στο τέλος για  έλεγχο του γραπτού μας , προτού το παραδώσουμε. Θα μπορούσαμε, επίσης, να εφαρμόσουμε και την εξής τεχνική: να μην περιμένουμε μέχρι να ολοκληρώσουμε το διαγώνισμά μας, αλλά όταν φτάσουμε κάπου στα μισά, να κάνουμε έλεγχο του γραπτού μας, και μετά να συνεχίσουμε. Αυτό έχει ως πλεονέκτημα να κατοχυρώσουμε έστω το μισό μας γραπτό από λάθη απροσεξίας και βιασύνης που συνήθως κάνουμε, και επίσης να εντοπίσουμε τυχόν λάθη νοηματικά, να ανασυντάξουμε τη σκέψη μας και τον ειρμό μας και να συνεχίσουμε. 
δ) Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό :  αντιμετωπίζουμε το άγχος
Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα άγχω = πνίγω καποιον με βρόχο, σφίγγω το λαιμό, απαγχονίζω. Το άγχος είναι μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια αίτηση για την αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων.Υπάρχουν δύο είδη άγχους: το δημιουργικό και το αρνητικό/ανασταλτικό. Το δημιουργικό άγχος, το όχι υπερβολικό άγχος δηλαδή, προετοιμάζει τον οργανισμό να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση. 
Είναι ένας μηχανισμός προστασίας και κινητοποίησης σε κίνδυνο. Είναι σαν να ενεργοποιείται ο συναγερμός του οργανισμού μας . Το άγχος αυτό μπορεί να λειτουργήσει υπέρ μας. Μας κάνει να συγκεντρώνουμε τις δυνάμεις μας όλες, ψυχικές και σωματικές , για να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη κατάσταση.
Το υπερβολικό άγχος, αντίθετα, μας ακινητοποιεί και μας καθηλώνει, προκαλεί δυσφορία, κρίση πανικού, μας ακινητοποιεί. Πώς μπορούμε, όμως, να το διαχειριστούμε; Φροντίζουμε για την καλή μας διατροφή, τον ύπνο, την ξεκούραση, μια μικρή βόλτα στον καθαρό αέρα, χαλάρωση. 
Δεν πιέζουμε τον εαυτό μας κολλημένοι με τις ώρες πάνω στην ίδια σελίδα ή στην ίδια άσκηση χωρίς να μπορούμε να συγκεντρωθούμε, αλλά τα παρατάμε για λίγο, κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα, όσο χρειάζεται, και συνεχίζουμε με περισσότερη συγκέντρωση. 
Δεν αφήνουμε εκκρεμότητες για την τελευταία στιγμή, κάτι που μπορεί να αυξήσει το ήδη υπάρχον άγχος μας. Αποφεύγουμε οτιδήποτε μπορεί να μας αποσπάσει την προσοχή και να μας αγχώσει υπερβολικά όπως φίλους, συγγενείς, τηλεόραση  κλπ.
 Αντιμετωπείστε, λοιπόν, και τον τελευταίο σας εχθρό, το άγχος
και…bocca al loupo! 
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ.
Κατερίνα Χουλιάρα-φιλόλογος